İSG’de BARO Modeli

 İş Sağlığı ve Güvenliğinde BARO Modeli içeriğini oluşturmak için epey zamandır notlar alıyor, sektörde ki bazı eksik uygulamaların iyileşmesi için çalışan Sivil Toplum Kuruluşu ve kişiler ile istişareler yapıyor idim.

Yapılanma önerim herkesin memnun olacağı, uygulanabilir ve halen bir sektörde Dünyaca kabul görmüş olmasına rağmen, hmmm demek öyle düşünüyorsun diyen bir tarafa çekiliyordu :)

Kısa zaman önce sektörde ki bir Federasyon başkanının; Türkiye Barolar Birliği Başkanı Av. Prof. Dr. Metin Feyzioğlu ile görüşmesinin ardından bu fikrimi yazıya dökmem gerektiğine kanaat ettim.

BKNZ : İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Sektör SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI

Avukatlar ve İş Güvenliği Profesyonelleri, Rehber ve Danışman rolleri ile sayısal veriler açısından benzerlik teşkil etmeleri münasebeti ile, dünyaca kabul görmüş bir işleyiş olan BARO Modelini karşılaştırmalı olarak inceleyelim;

Türkiye’de Avukatlık görev yapmak isteyen ve gerekli şartları taşıyan bireyler BARO tarafından ruhsatlandırılarak, belirli dönemlerde ruhsatları kendilerine takdim ediliyor. Herkes bağlı bulunmak istediği İL BARO’su için başvuruyu yaparak, il değiştirme vb. durumlarda BARO’ya bilgi vererek, değişikliği meslek ruhsatına işletiyor.

İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonelleri için benzer uygulama olması sürecin kolay kontrol edilebilmesi açısından hayli verimli olacaktır. Tüm bunlar için İŞ GÜVENLİĞİ PROFESYONELLERİNİN serbest meslek erbabı olmalarının önündeki engelin kaldırılması gerekmektedir. Bu durum hem bağımsız bir meslek olmanın ön şartları arasındadır, hem de güvenlik kültürü sürecinin yaygınlaşmasını kolaylaştıracaktır. Öte yandan BARO’larda olduğu gibi üyelik sistemi ile dahil olma ve merkezi bir kurumun çatısı altından yönetilme olabilecektir. Bir kesim isg profesyonelinin MESLEK ODASI / MESLEK BİRLİĞİ dediği oluşum da burada gerçekleşmiş olur.

İŞ GÜVENLİĞİ YAZILARIM

Öte yandan Barolarda CMK Görevlendirmesi olarak bilinen, kişinin mali durumunun yetersiz olması durumunda, ilgili baroya başvurması ve durumun incelenmesinin ardından CMK Görevlendirmesi kabul eden bir avukata görevin verilmesi ve ücretin DEVLET tarafından karşılanması hususu var ki; bu durum özellikle az tehlikeli grupta olup da 9 ve daha az çalışanı olan işletmeler için hatta 1-5 çalışanı olan tehlikeli grupta ki işletmeler ve mali bilançosu İSG hizmeti almaya yeterli olmayan için uygulanabilir. Basitçe; firma talep eder, şartlar incelenir ve gerekli durumda bu tip bir atamayı kabul eden İSG profesyoneli yine daha önce mevzuatta belirtilen miktarı devletten almak koşulu ile görevini ifa eder. Bir kesim isg profesyonelinin HAVUZ BÜTÇE dediği oluşum da burada gerçekleşmiş olur.

Genellikle sorun teşkil eden bir başka nokta ise ASGARİ ÜCRET TARİFESİ, Avukatların belirlenen hizmetler için ASGARİ ÜCRET SKALASI her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından ilan edilir ve resmi gazete de yayımlanır. Keza burada da MESLEK ODASI / MESLEK BİRLİĞİ ya da adı ne olursa olsun merkez kurum bir asgari skala yayınlayıp, tarifeyi belli eder. Bu hem iş gücünün , insan hayatının zayi olmaması için çalışan isg profesyonelleri için bir en az alınacak ücret olur; hem de işveren hangi bedeli ödeyip ne elde edeceğini daha net görmesini sağlar.

Şöyle ki; günümüzde nasıl ki; “AVUKATINA DANIŞ, RAHAT ET” felsefesi genel bir algı ise “İSG PROFESYONELİNE DANIŞ, RAHAT ET” felsefesi olarak entegre edilebilir…

Velhasıl,

Tüm bunlar için bir meslek odası, meslek birliği ve/veya bir merkez kurum ve bu merkez kuruma bağlı il örgütlenmeleri için hızlı çözümler bulmak adına sivil toplum örgütlenmelerinin POZİTİF beyanlar ve çözümler sunması gerektiğine inanıyorum. Bu aşamada İL İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONSEYİ / BİRLİĞİ yapılanmaları kurulabilir, İŞKUR İl Müdürlükleri, İL SAĞLIK MÜDÜRLÜKLERİ gibi sektöre yakın ve işlevsel kullanılabilecek devlet yapılarından faydalanılabilir.

Konu hayli uzun ve detaylı, burada mümkün oldukça özet ile bilgi vermeye çalıştım. Her iki sektöre de hizmet veren bir birey ve işveren olarak bu uygulamanın her iki tarafa da büyük kolaylık sağlayacağını açıkça belirtirken, bu sürecin yazılı hale getirilmesini tüm isg profesyonellerine öneriyorum.

İş Sağlığı ve Güvenliğinde BARO MODELİ İŞ PLANI;

• Öncelikle bu yapılanmanın taslak bir hiyerarşisi oluşturulmalı,
• Akabinde yapılacak istişareler ile taslak görev ve yetki tanımları belirlenmeli,
• Bunu takiben önerilen yapıya uygun mevzuat taslağı çalışılıp,

Tamamı bir dosya halinde devletin ilgili makamlarına bir heyet nezaretinde sunulmalıdır.

Yazıldığı kadar kolay olmayacağını hepimiz biliyoruz ancak bugünden bunlara çalışmaz isek; iş kazası ve meslek hastalıkları sonucu hayatını kaybeden birey sayısı azalması zorlaşacaktır. Dahası, üretim bantlarında ki verimlilik bir çok etkenle artmayacak aksine azalacağı için ülke ekonomisine büyük yaralar oluşabileceği gibi; kalkınmanın esası üretimin de kötüye gitmesi muhtemeldir.

Unutulmamalıdır ki;

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ TASARRUFTUR!

Güvenli Günler