Bankacılık Sektöründe Tüketici Hukuku Uygulamaları kitabıyla varoluşunu gösteren Aristo Hukuk Yayınevi,Tüketici Hukuku Enstitüsü projesi olarak ortaya çıkmış, yayıncılık sektörüne yeni bir anlayış ve perspektif kazandırmayı amaçlayan, yayıncılık sektöründeki yayıncı-eser sahibi arasındaki hali hazırda mevcut olan kötü şartları eser sahibi lehine düzeltmeyi ve bu yönde yayıncılık sektörünün kurallarını baştan aşağı değiştirmeyi hedefleyen bir kuruluştur.
Sektörel Bazda Tüketici Hukuku Uygulamaları Külliyatı’nın birinci cildi olan Bankacılık Sektöründe Tüketici Hukuku Uygulamaları, derleme ve şerh olmak üzere iki kitaptan oluşmaktadır. Birinci kitabı teşkil eden derlemede makalelerden oluşan sekiz kısım bulunmakta olup Kısım başlıkları 6502 sayılı yeni Kanun’un bankacılık sektörüne ilişkin bölüm başlıkları (tüketici kredileri, konut finansmanı, ön ödemeli konut satışı) esas alınarak değil, genel hükümler de dikkate alınarak belirlenmiştir.
Derleme kitabının ilk kısmında bankacılık sektörü ile kredi kartı, banka kartı ve benzeri yollarla hukuki ilişki içinde olan tüketici sayısı bakanlığın istatistiki verilerinden hareketle konunun hususiyetine dikkat çekmek gayesiyle açıklanmış, bankaların tüketicilerden elde ettikleri kazanç kalemleri belirtilerek bu kalemlere ilişkin açıklamalar yapılmış ve bankaların mali dengesi grafikler marifetiyle gözler önüne serilmiştir. Sektörün süjesi konumundaki tüketicilerin bankalara yönelik şikayetleri tasniflenmek suretiyle örneklendirerek ve istatistiki verilerle açıklanmış “Tüketici Profili Araştırması” ve “Türkiye Finansal Yeterlilik Araştırması” sonuçlarından yola çıkılarak tüketicilerin yaşadığı sorunların temel kaynağına inilmeye çalışılmıştır.
İkinci kısımda 6502 sayılı Kanun’un bankacılık sektörüne ilişkin temel ilkeleri değerlendirilerek, temel ilkelere yönelik çeşitli eleştirilere yer verilmiştir.
Üçüncü kısımda tüketici kredisi sözleşmelerinin hukuki niteliği ve hükümleri genel itibariyle açıklanmıştır.
“Bankacılık Sektöründe Tüketici Sözleşmeleri ve Haksız Şartlar” başlıklı dördüncü kısımda konu ile organik bağlantısı olan sözleşme, sözleşme serbestisi ve genel işlem koşullarına ilişkin pozitif düzen-lemeler derinlemesine hukuki tahlilleri yapılarak açıklanmıştır. Genel işlem koşullarının geçmişten günümüze Türk Hukuku’ndaki gelişimi özetlenmek suretiyle haksız şartlar meselesi tüketici hukukunun tarihi gelişimine genel bir bakış atılarak 4077 sayılı Kanun ve 6502 sayılı Kanun’un düzenlemeleri, Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili maddeleri(madde 20-25) ile karşılaştırmalı olarak ele alınmış ve bu arada haksız şartlar yönetmeliği de ilgili maddeleri göz önüne alınarak açıklanmıştır. Bütün bu açıklamalarda konuya ilişkin Yargıtay içtihatlarına yer verilmiş ve nihayet haksız şartlar meselesi bankacılık sektörü bakımından pozitif düzenlemeler ve yüksek mahkeme kararları doğrultusunda değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
Beşinci kısımda özellikle son dönemde oldukça uygulama alanı bulmuş olan tüketici kredisi sözleşmesi nedeniyle tüketiciden alınan dosya masraflarının iadesine ilişkin davalar mercek altına alınarak “dosya masrafı” kavramı açıklanmıştır. Dosya masrafının tüketiciden alınmasının hukuki dayanağına ilişkin olarak bankacılık hukuku ve tüketicinin korunması hukukundaki ilgili mevzuat açıklanmış ve konuya ilişkin önemi haiz Yargıtay kararlarına da yer verilerek konunun aydınlatılması sağlanmıştır. Söz konusu istirdat davası usul hukuku yönünden de ele alınarak görev, yetki, ispat ve deliller ile zamanaşımı meseleleri de açıklanarak hem konu bütünlüğü sağlanmış hem de uygulayıcıya yol gösterir nitelikte ve yüksek mahkeme görüşlerini de kapsamına dahil eden tespitlerde bulunulmuştur.
Uygulamada mortgage olarak bilinen konut finansman sözleşmesinin açıklandığı altıncı kısımda evvela konut finansmanının ekonomik sistemine değinilmiştir. Anılan sözleşmenin Sermaye Piyasası Kanunu ve özellikle 6502 sayılı Kanun göz önüne alınarak şekli, taraflara yüklediği borçlar ve tarafların temerrüdü açıklanmış ve özellikle 6502 sayılı Kanun’un tüketicinin temerrüdüne bağladığı sonuçlardan olan kalan kredi taksitlerinin muacceliyeti ve temerrüt faizi mercek altına alınmıştır. İş bu kısımda konut finansmanı sözleşmesi Amerika Birleşik Devletleri mortgage sistemi ile mukayeseli olarak açıklanmakla beraber hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Türk yüksek mahkeme içtihatlarına yer verilmiştir.
Bankacılık sektöründe kefaletin ele alındığı yedinci kısımda ilk olarak kefalet sözleşmesine genel bir bakış atılarak kefaletin tanımı ve özellikleri ortaya konulduktan sonra kefalet sözleşmesinin geçerlilik şartları olan geçerli bir asıl borcun varlığı , belirlilik şartı, şekil ve eşin rızası hususları, akabinde kefalet sözleşmesinin türleri (adi kefalet, müteselsil kefalet, birlikte kefalet), kefilin sorumluluğu, kefil ile alacaklı ve kefil ile borçlu arasındaki ilişki ve kefaletin sona ermesi meselesi de başta Türk Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu olmak üzere ilgili kanunlar da nazara alınarak detaylı olarak açıklanmış ve kefalet sözleşmesine ilişkin genel esaslar ortaya konulmuştur. İkinci olarak bankacılık sektöründeki tüketici işlemlerine kefalette 6502 sayılı Kanun hükümleri nazara alınmak suretiyle değerlendirme yapılarak konu; tüketici kredileri, kredi kartları ve konut finansmanı bakımından mercek altına alınmıştır. Son olarak da bankacılık sek-töründe kambiyo senedi düzenlenmesi ve sonuçları açıklanarak avale de yer verilmiştir.
Banka kredi kartlarının ele alındığı sekizinci kısımda ise banka kredi kartlarına ilişkin ilk olarak ekonomik ve sosyal bulgular sunulmuş akabinde banka kredi kartlarının hukuki niteliği derinlemesine incelenerek tabi olduğu hükümler açıklanmış ve tüketici hukuku ile ilişkisi ortaya konulmuştur. Son olarak da kart hamili bakımından kredi kartı kullanmanın avantajı ve dezavantajı sorgulanmıştır.
İkinci kitabı teşkil eden şerh ise derlemede ele alınan konularla paralellik kurulmaya gayret edilmek suretiyle özellik arz eden ve prensip ortaya koyan Yargıtay kararlarından oluşmaktadır. Bu anlamda, ilk olarak tüketici kredisinin tüketici hukukuna dahil olması ve iş bu tabiiyetin meydana getirdiği sonuçlara ilişkin içtihatlara yer verilmiştir. Akabinde haksız şartlar hususunda tüketiciden dosya masrafı alınması sorunu ve hangi kayıtların haksız şart teşkil edeceğine yönelik içtihatlar yer almaktadır. Bunlardan başka, tüketici kredisinde muacceliyet ve tüketicinin temerrüdü ile kefalete ilişkin rücu davalarında görevli mahkemeyi de kapsayan içtihatlar bulunmaktadır. Banka kredi kartlarına ilişkin içtihatlar ise kredi kartlarının tüketici hukukuna dahil olması, asgari ödeme tutarının ödenmemesinin hukuki sonuçları ve özellikle faiz meselelerini kapsamaktadır. Nihayet, bağlı krediler ile bankacılık sektörüne ilişkin diğer içtihatlara(tüketicinin manevi tazminat talebi gibi) yer verilmiştir. Belirtmek gerekir ki, 6502 sayılı yeni Kanun’un oldukça kısa bir süre önce yürürlüğe girmesi sebebiyle yeni Kanun’a ilişkin içtihatlar henüz mevcut olmadığından şerh kitabı, 4077 Sayılı Kanun dönemindeki içtihatlardan oluşmaktadır. Ancak söz konusu içtihatlar yeni Kanun döneminde de istifade edilmeye uygun olduğundan güncelliğini korumaktadır. Daha kısa bir ifadeyle şerhte yer alan Yargıtay içtihatları, yeni Kanun tarafından değişikliğe uğrayan somut hususlara değil yeni Kanun döneminde de mevcut olan esaslara ilişkindir.
Akademik çalışmalar ve yargısal içtihatlar marifetiyle teori ve pratiğin birleştiği iş bu cildin özellikle banka hukuku ve tüketicinin korunması hukuku disiplinleri bakımından doktrine katkı sağlamasını ve uygulamacıya yol gösterici olmasını temenni ediyoruz.
Tüm okuyucu ve ilgililere saygılarımla.
Kitabı inceleyeceğim kitaplar listesine ekledim, Teşekkürler
Bu kitabın tüm serisini arşivime eklemek istiyorum acaba ne zaman biter, set halinde indirimli bir fiyatı var mı, Teşekkürler